Het Rode Klif (Reaklif)
Woensdag 29 Juni 2016 om 12:01Vanaf het Mirnser Klif reden we langs de kust naar het westen. We passeerden het gehucht Laaksum en even verderop lag onze laatste bestemming van die dag en wel het Rode Klif (In het Fries: Reaklif). Zie Google Maps.
Het Rode Klif is een deel van de eindmorene van de ijskap uit de Saale - ijstijd. Deze morene loopt van Texel naar Wieringen via de Gaasterlandse kliffen over Urk, Schokland en Vollenhove naar het oosten. Het Rode Klif is tien meter boven N.A.P. en bestaat uit roodachtig leem. Van het oorspronkelijke klif is nog maar een deel over. Vroeger was de zuidzijde onbegroeid en deze rees als een rood klif op uit de Zuiderzee. De hoogte van het klif en de kleur sprak tot de verbeelding. Men vertelde dat het een oude vulkaan was die in oeroude tijden vuur had gespuwd. Aan het begin van de jaartelling zou het klif hebben gebrand en het vuur zou door offers aan de god Stavo te brengen, zijn gedoofd.
Behalve het Rode klif is dit stukje bekend om een andere belangrijke gebeurtenis. Het eerste wat opvalt als je de auto parkeert bij het Rode klif is het grote monument.
Voor de Friezen is persoonlijke vrijheid en politieke vrijheid een van de hoogste waarden. In de Middeleeuwen vertaalde deze vrijheidsdrang zich in fel verzet tegen het feodale stelstel. De Friezen ontwikkelden een eigen vrijheidsideologie. Volgens deze ideologie hoefden de Friezen behalve de keizer geen enkele autoriteit te erkennen. Hoewel deze ideologie al in de Middeleeuwen werd betwist, heeft zij tot 1498 stand gehouden. Niet alleen in de tijd van de Republiek maar ook in het hedendaagse Nederland is het Friese vrijheidsideaal levend gebleven.
De veldslag die het meest tot de verbeelding spreekt is die van 26 september1345 toen de jonge graaf Willem van Holland en Henegouwen met zijn ridders tegen Friesland optrok. Het ridderleger kwam vanuit West-Friesland over de Zuiderzee naar Stavoren. Dat is ook het jaartal dat staat vermeld op het monument.
1. Graaf Willem zet voet aan wal, ten noorden van Stavoren
2. Friese troepen trekken hem tegemoet en verslaan de graaf met al zijn mensen.
3. Onderwijl is Jan van Henegouwen, de heer van Beamumnt, aan land gekomen. Hij heeft ten zuiden van Stavoren zijn kamp opgeslagen.
4. De Friezen trekken zich op het Klootster van Sint Odulf terug, waar ze door de troepen van Beamumont aangevallen worden. Ook die slag wordt door de Friezen gewonnen.
De slag werd gekenmerkt door een aantal tactische missers van de Hollanders. Allereerst verdeelden zij hun strijdmacht in tweeën. Willem landde ten noorden van Stavoren en Jan van Beaumont ten zuiden van deze stad. Daarnaast zette Willem de aanval overhaast in zonder op zijn boogschutters te wachten. Met een kleine groep van 500 man bereikte hij het Sint-Odulphusklooster, omdat de Friezen bewust terugweken. Daarna sneden zij Willem echter van de hoofdmacht van zijn troepen af en vernietigden hem.
Vervolgens keerden ze zich tegen Willems hoofdmacht die niet kon vluchten, omdat de schepen buitengaats lagen. Toen ook deze troepen waren vernietigd, richtten zij zich tegen Jan van Beaumont. Deze had zich tot dan toe afzijdig gehouden. De Friezen konden hem verslaan omdat hij zijn legerkamp slecht had gekozen met de zee in de rug, zodat zijn leger zich niet kon terugtrekken. De Friezen volgden de Hollanders zelfs tot in het water waar zij ze neersloegen.
In de twintigste eeuw zocht de Friese Beweging een symbolische plek om haar strijd voor taal en cultuur te gedenken. Na de Tweede wereldoorlog werd de vrijheidsstrijd van 1345 met die van 1945 verbonden. Sinds 1945 is het Rode Klif de plek waar de Friezen jaarlijks hun eeuwenlange strijd herdenken en deze plaatsen in het kader van strijd voor de rechten van mensen en volkeren op de hele wereld. Bovenstaande informatie heb ik overgenomen van het informatiebord bij het monument.
Jan, een oprjochte Fries, poseert bij de steen met de tekst: "1345 leaver dea as slaef", wat betekent: "Liever dood dan slaaf".
Het is tijd om de vreedzame schitteringen van het IJsselmeer achter ons te laten om na deze prachtige dag huiswaarts te keren.
